आयुर्वेदीय रचना शारीर अध्याय शीर्षक के क्रम की सूची अध्याय शीर्षक शारीरोपक्रम शारीर शब्द की व्याख्या शारीर ज्ञान का प्रयोजन उपयोगिता षड़ंग शारीर बाहुं अथवा शाखाएँ अन्तराधि शवच्छेदन का इतिहास २. अभिनिवृत्ति शारीर शवच्छेदन कर्म चिकित्सा शरीर शास्त्र का महत्व आयुर्वेद में शवच्छेद विधि मृत शोधन पद्धति शव संरक्षण प्रत्यक्ष शवच्छेदन आधुनिकों द्वारा निर्दिष्ट शवच्छेदन विधि शव-संरक्षण द्रव्य संरक्षण द्रव प्रवेश विधि द्रव प्रवेश हेतु सिरा का चयन- निम्न कारणों से नहीं किया जाता है शव-सरंक्षण के उद्देश्य मनुष्य शरीर के पार्थिव शरीर की सज्ञा पुरुष एकधातुज पुरुष द्विधातुज पुरुष ३. ४. विषय सूची त्रिधातुज पुरुष त्रिगुणात्मक त्रिदोषात्मक सप्तधातुजपुरुष त्रयोदश धातुज पुरुष सप्तदश धातुज पुरुष चतुर्विश धातुज पुरुष पञ्चभौतिक शरीर कर्म पुरुष गर्भ शारीर गर्भावक्रान्ति गर्भ के लिंगभेद भीतक कोष उल्व एवं गर्भोदक जरायु अपरा पोशिका नाभि नाड़ी अपरा मासानुमासिक गर्भ विकास कोष्ठांगों को विकास गर्भरक्त संवहन यमल गर्भ गर्भज विकृतियाँ गर्भज विकृतियों के कारण आदिबलप्रवृत्त विकृत्तियाँ जन्मबल प्रवृत्त विकृतियाँ राक्षस या विकृताकारी गर्भ विभिन्न प्रकार के युग्मज राक्षस अयुक्त राक्षस प्रमाण शारीर प्राण यतनः ५. विषय मुचौ दोषों का प्रमाण धातु का प्रमाण भल का प्रमाण अस्थि शारीर अस्थि संख्या, अस्थि प्रकार, अस्थि स्वरूप शिर एवं वक्त्र की अस्थियाँ पश्च कपाल अस्थि शंखास्थि पार्श्वकपालास्थि जतूकास्थि झर्झरास्थि ललाटास्थि अधोहन्वस्थि उर्ध्वशाखा की अस्थियाँ अक्षकास्थि अंसफलक प्रगण्डास्थि बहिः प्रकोष्ठास्थि अन्तः प्रकोष्ठास्थि मणिबन्ध की अस्थियाँ हस्तकरभास्थियाँ अंगुल्गास्थियाँ अधः शाखा की अस्थियाँ श्रोणिफलक जघनास्थि भगास्थि कुकुन्दरास्थि ऊर्ध्वहन्वस्थि ऊर्वस्थि जान्विका अन्तरजंघास्थि १० बर्हिजंघास्थि पाद की अस्थियाँ प्रपदोपास्थि प्रपदिका ६. सन्धि शारीर सन्धि संख्या ७. सिरा, धमनी, स्त्रोतस तथा स्त्रोतस ग्रंथि शारीर विषय सूची सन्धि प्रकार उदर विभाग की शिरायें शिश्न की पृष्ठ शिरायें डिम्बग्रन्थि की शिरायें उर्ध्वशाखा की शिरायें अधः शाखा की शिरायें शिर एवं ग्रीवा की शिरायें वक्षोभाग की शिरायें हत् शिरायें अधः शाखा की धमनियां उर्ध्व शाखा की धमनियां उदर विभाग की धमनियां शिर तथा ग्रीवा की धमनियां वक्ष भाग की धमनियां स्त्रोतस् प्रकार प्राणवह स्त्रोतस् अन्नवह स्त्रोतस् रसवह स्त्रोतस् रक्तवह स्त्रोतस् मांसवह स्त्रोतस् भेदवह स्त्रोतस् शुक्रवह स्त्रोतस् मूत्रवह स्त्रोतस् पुरीषवह स्त्रोतस् विषय सूची आर्तववह स्त्रोतस् अस्थिवह स्त्रोतस् मज्जावह स्त्रोतस् स्वेदवह स्त्रोतस् लसीका शारीर अधः शाखा की लसीका वाहिनियां उर्ध्वशाखा का लसीका तन्त्र महालसीका वाहिनी उदर विभाग का लसीका तंत्र वक्ष का लसीका तंत्र हृदय की लसीका वाहिनियां शिर और ग्रीवा लसीका तंत्र ९. १ पेशी शारीर स्नायु प्रकार मांस पेशी स्वरूप मांस पेशी प्रकार शिर एवं वक्त्र की पेशियां ग्रीवा की पेशियां वक्षीय एवं उदर भित्ति की मांसपेशीयां शाखाओं की पेशियां पेशियों के कार्य नेत्रगोलक की मांसपेशियां कर्णगुहा की मांसपेशियां स्वरयंत्र की मांसपेशियां ग्रसनिका की मांसपेशियां कोमल तालु की मांसपेशियां शिर तथा ग्रीवा की मांस पेशियां नेत्रच्छद अथवा पलकों की पेशियाँ नासिका की पेशियाँ मुख की पेशियाँ चर्वण की पेशियाँ १६ विषय सूची विकिरण शारीर शिर एवं ग्रीवा कपाल का विकिरणचित्र रक्त वाहिनियों का चित्रण कपाल के आधार का विकिरण चित्र कपाल आधार मस्तिष्क के निलय प्रमस्तिष्क रक्तवहा लेखाचित्र वक्ष-विकिरण चित्र कोमल ऊतक प्रतिच्छाया श्वसनी लेखा चित्रण ग्रासनली एवं विकिरण रचना उदरगुहा-विकिरण रचना आमाशय परीक्षण आमाशय बृहदान्त्र स्कंध प्रदेश एवं बाहु की विकिरण रचना मणिबन्ध एवं हस्त कण्डरास्थियाँ अधःशाखा की विकिरण रचना जानु प्रान्त गुल्फ एवं पाद १६. शब्द अनुक्रमणिका १७. भारतीय चिकित्सा केन्द्रीय परिषद्, नई दिल्ली- द्वारा स्वीकृत आयुर्वेदाचार्य पाठ्यक्रम (B. A. M. S